RAM nedir sorusu, günümüzde artan teknoloji ve ihtiyaç duyulan güç arttıkça daha da yaygın hale geldi. Yazımızda, bizlere cihazlarımızın göremediğimiz tarafında birçok yardımı dokunan bu parça üzerine merak edilen, RAM ne işe yarar ve RAM bellek nedir gibi sorulara yanıt bulurken, aynı zamanda RAM ne demek sorusuna da cevap vererek, bu sözcüğün açılımından da bahsedeceğiz.
RAM nedir?
RAM, sadece bilgisayar türlerinin değil, aynı zamanda tabletlerin, akıllı telefonların ve oyun konsollarının da önemli bir bileşeni. RAM bellek olmadan herhangi bir sistem üzerinde yapılacak işlemler, çok daha yavaş oluyor.
Hatta RAM belleğiniz yeterli değilse, kullandığınız program ya da açtığınız oyun aşırı yavaş işleyecek veya hiç açılmayacaktır.
RAM nedir kısaca açıklamak gerekirse, şu an ya da yakın gelecekte bilgisayarınızın ihtiyaç duyacağı tüm bilgileri geçici olarak depolayan, aşırı hızlı bir bellektir diyebiliriz. RAM bellek, bilgisayarınızın kısa süre içinde ihtiyacı olacağını düşündüğü şeyleri depoladığı ve ihtiyaç anında aşırı hızlı bir şekilde bu bilgileri okuyan donanımdır.
Bellek olduğunu söylemiş olsak da bilgisayarımızdaki diğer bir donanım parçası olan ve uzun süreli depolama sağlayan hard diskten tamamıyla farklı.
RAM bellek nedir sorusuna kısa bir açıklama yaptığımıza göre, RAM ne demek ona bakalım.
RAM ne demek?
RAM ne demek anlamak için öncelikle kısaltma olan bu tabiri bir açalım. İngilizce olarak “Random Access Memory” denilen RAM bellek, Türkçe olarak “Rastgele Erişilebilir Bellek” diye tanımlanıyor.
Galiba, RAM ne demek sorusuna verilebilecek en güzel yanıtlardan biri; sisteminizin kısa süreli belleği demek olacaktır. Yeni şeyleri öğrenmekte çok hızlıdır ve hızlı bir şekilde ulaşabilelim diye web tarayıcımız, kullandığımız düzenleme aracı ya da oynamakta olduğumuz oyun hakkındaki bütün bilgileri depolar.
Eğer RAM bellekler yerine bu bilgileri uzun süreli depolama sağlayan hard disklerden istiyor olsaydık, istediğimiz her bilgiyi her seferinde yeniden açmamız gerekebilirdi.
RAM sürekli olarak tek bir konuya odaklanmak üzerine tasarlanmamıştır ve bir anda yeni bir göreve başlayabilir.
Tabii RAM belleğe bu bilgileri depoluyor diyoruz ama bu bilgileri sürekli olarak barındırmıyor. Yani enerjisi kesilince tüm bu bilgileri unutuyor diyebiliriz.
RAM ne işe yarar?
Donanımla ilgilenmeye ilk başladığımız zamanlarda hepimiz RAM ne işe yarar diye sormuşuzdur ve cevap bulabilmek içinde epey bir araştırma yapmışızdır.
Öncelikle şunu belirtmek gerekiyor. RAM bellek geçicidir. Yani bilgisayarınız açık olduğu süre boyunca birçok bilgiyi depolayan RAM bellekler, bilgisayarınızı kapattığınızda, yani RAM bellekler için gerekli olan enerjiyi kestiğinizde tüm bu bilgiyi unutacaktır.
RAM bellek her biri 1 ya da 0 bulunduran kutulardan oluşur. Bu kutulardan her biri eşsiz bir adrese sahip olur, sıralar ve sütunlar halinde yer alırlar. Set halinde bulunan RAM kutuları dizi olarak bulunur ve her bir kutuya da hücre denir.
RAM bellek bu hücrelerde bilgisayarınızın kısa süre içerisinde ihtiyaç duyabileceğini düşündüğü her türden bilgiyi depolar ve ihtiyaç anında iletir. Bu sayede oyun oynarken ya da bir görsel üzerinde çalışırken yavaşlama olmadan sürecin devam etmesini sağlar.
RAM bellek nedir?
RAM bellekler için belli bölgelerden gelen bilgilerin derlendiği ve direkt olarak verilerin toplanmasına izin verildiği donanım denebilir.
RAM bellekler yapısal olarak küçüktür ve mikroçipler içinde depolanır. Ayrıca depolayabileceği veri miktarı da azdır. Demek istediğimiz RAM bellek 8 GB olabilir ama bir hard disk 10 TB’ye kadar bilgi saklayabilir.
RAM belleklerin mikroçipleri, anakart üzerindeki yuvaya yerleştirilen bir hafıza modülü üzerinde toplanır. Bir veri yolu ise, anakartın yuvalarını işlemciye bağlamakta.
RAM ne demek ya da RAM bellek nedir gibi sorulardan sonra işin biraz daha teknik kısımlarına geçebiliriz.
RAM soğutucu nedir?
RAM soğutucu nedir sorusunun cevabına gelmeden önce, neden RAM soğutucu ihtiyacı hissedebileceğimize kısa bir şekilde değinelim.
RAM bellek nedir sorusuna, birden çok işle alakalı bilgilerin çok hızlı bir şekilde işlenmesinden ve bize ulaşmalarının sağlanmasından sorumludur demiştik. Haliyle bilgisayarlar üzerinde çok daha fazla iş yapmaya başladığımız bu günlerde, RAM bellek çeşitleri ısınma yapmaya başlayabilir.
RAM bellek ısınırsa, çalışmalarımız esnasında bazı sorunlarla karşılaşmamız olası. RAM soğutucu da bu gibi sorunlarla karşılaşmamak ve RAM belleğin ısısını optimum seviyede tutmak için kullanılan bir nevi fandır diyebiliriz.
Peki, RAM soğutucu gerçekten de gerekli mi? Bunun kararını elbette biz veremeyiz. Fakat eğer aşırı RAM bellek kullanan bir iş yapıyorsanız ya da overclock yapmak istiyorsanız, RAM soğutucu seçeneği olan ürünleri tercih etmenizde fayda olabilir.
RAM soğutucu nedir ya da soğutuculu RAM almalı mıyım sorusunu siz de soruyorsanız, yaptığınız işin yükünün farkında olup, ona göre RAM’lerinizi seçmenizde fayda var.
RAM çeşitleri nelerdir?
RAM nedir ve RAM ne işe yarar hemen hemen anladık sayılır. Tüm bu anlattıklarımızdan sonra, RAM çeşitleri nelerdir konusuna da biraz açıklık getirmek yerinde olacak.
RAM çeşitleri, iki ana şekilde gelir;
Dinamik Rasgele Erişilebilir Bellek: Kısaca DRAM olarak anılırlar. Yazımızın başından beri bahsettiğimiz gibi tipik, depolanan bilgiyi korumak için enerji gereksinimi olan RAM bellek çeşididir. Her bir DRAM hücresi, bir elektrik kondansatöründe tutulan bir yüke ya da yük eksiğine sahiptir. Bu hücrede bulunan veri, kondansatörden sızan enerjiyi telafi edebilmek için her milisaniyede bir elektronik yükle yenilenir. Bir transistör kapı görevi görerek, bir kondansatörün değerinin okunabildiği ya da yazılabildiğine karar verir.
Statik Rasgele Erişilebilir Bellek: Kısaca SRAM olarak adlandırılır. Yine verileri barındırmak için sürekli bir enerjiye gereksinim duyar ama DRAM’in aksine sürekli olarak yenilenmesine gerek yoktur. SRAM içerisinde yük barındıran kondansatör yerine, bir ucu 1 ve diğer ucu 0 olarak görev yapan ve anahtar görevi gören transistörler vardır. SRAM, bit başına sadece tek bir transistöre ihtiyaç duyan DRAM’in aksine, bir bitlik veriyi barındırmak için birkaç transistör gerektirir. Sonuç olarak SRAM çipleri çok daha büyük ve eş değer boyuttaki DRAM’den çok daha pahalıdırlar.
RAM kapasite çeşitleri nelerdir?
Bilgisayarlarımızın ve birçok diğer cihazımızın vazgeçilmezi olan RAM bellek, farklı RAM çeşitleri ile karşımıza çıkmakta ve bu farklı RAM çeşitleri, tabii ki yine farklı kapasitelerle bizlere sunulmaktadır.
RAM bellek çeşitleri; genellikle 2, 4, 8 ve 16 GB şeklinde sunuluyor. Fakat bu demek değil ki, gidip istediğimiz kapasiteye sahip RAM çeşitleri içerisinden birini alıp takabiliriz.
Burada en önemli noktalardan biri, anakartın alacağınız RAM çeşitleri ile uyumlu olmasıdır. Aldığınız RAM çeşitleri ile anakartınız uyumsuz ise, aldığınız RAM bellek için işe yaramaz demek abartı olmaz.
Bu sebeple RAM çeşitleri içerisinden ihtiyacınıza uygun olanı seçmeden önce, anakartınızın hangi RAM çeşitleri ile uygun olacağını ve hangi kapasiteye sahip olan RAM bellekleri çalıştırabileceğini öğrenmeniz gerekiyor.
RAM bellek nedir anladıktan sonra, kavramamız gereken diğer bir önemli nokta, hangi RAM’in bize uygun olacağıdır. Yani bilgisayar için RAM yükseltme ihtiyacı hissederseniz birçok unsuru göz önüne almalısınız.
Peki, sizin cihanız ne kadar RAM bellek oranına sahip?
Ne kadar RAM’e sahip olduğunuzu öğrenin.
RAM nedir, anladık. RAM ne demek öğrendik, RAM çeşitleri nelerdir, gördük.
Peki, siz ne kadar RAM’e sahipsiniz?
Bu sorunun cevabı aslında çok basit ve bunu öğrenmek için çok karmaşık şeyler yapmanıza gerek yok.
1.Öncelikle masaüstünüz üzerinde bulunan “Bu bilgisayar” ya da “Bilgisayarım” simgesine tıklayın.
2.Açılan pencerede boş bir yere “sağ tıklayın” ardından “Özellikler” kısmına tıklayın.
3.Özelliklere tıkladığınızda size yeni bir pencere açılacaktır. Bu pencerede yüklü olan RAM bellek miktarını görebilirsiniz.
Tabii ki yüklü olan RAM bellek miktarını öğrendiğinizde her şey sona ermiyor. Bu işlemin sonunda, RAM MHz öğrenme merakı ortaya çıkıyor. Fakat biz öncelikle RAM MHz nedir sorusuna bir göz atalım.
RAM MHz nedir?
RAM bellek nedir ve kapasite oranları nasıl olur sizlere elimizden geldiğince aktarmaya çalıştık. Fakat RAM konusunda, bir de MHz şeklindeki terimle karşılaşıyoruz. Bundan dolayı MHz terimine de bir açıklık getirmek istedik.
Hertz, tanım olarak frekans sıklık birimidir ve saniye başına düşen devir sayısını belirtir. Bir hertz saniyede bir devir ve 1 MHz ise saniyede bir milyon devir olduğunu belirtir.
Yani RAM bellek üzerinde bulunan MHz değerleri, RAM’in saniyede ne kadar işlem devri yaptığını bizlere anlatıyor.
İnternet üzerinde RAM MHz öğrenme, RAM hızı öğrenme ya da RAM frekansı öğrenme gibi aramalar yaptığınızda, aslında öğrenmek istediğimiz şey RAM belleğin saniyede kaç milyon devir yaparak işlem yaptığı.
Bu değer DDR olarak geçen RAM bellek çeşitlerinde, her devir de iki kez işlem yapacağı anlamına geliyor.
RAM MHz öğrenme işlemi
RAM Mhz öğrenme, RAM hızı öğrenme ya da RAM frekansı öğrenme gibi birbirine benzer sorgularından herhangi birini internet üzerinde arattıysak ya da merak ediyorsak, bunu öğrenmek aslında çok kolay.
Hatta birkaç yöntem mevcut diyebiliriz.
Bunlardan en kolayı direkt olarak RAM bellek üzerinde bulunan değeri okumak. Bir diğer yöntem ise BIOS dediğimiz kısımdan bakmak olacaktır.
Yukarıda anlattığımız yolların dışında son olarak ise; RAM MHz öğrenme işlemi için bilgisayarınızı açıp kapatmanıza gerek bırakmayan programları önerebiliriz. CPU-Z gibi programlarla RAM bellek tipini, kaç adet olduğunu ya da RAM bellek kapasitesi gibi daha birçok şeyi de görebilirsiniz.
RAM seçimi nasıl yapılır?
Daha önce RAM çeşitleri ile alakalı bir açıklama yapmıştık. Seçeceğiniz RAM çeşitlerinin anakartınız ile uyumlu olması gerektiğini de belirtmiştik.
Eğer anakartınızın maksimum RAM bellek kapasitesi, takmak istediğiniz RAM bellek boyutunu desteklemiyorsa, seçmiş olduğunuz RAM çeşitleri anakartınızda çalışmaz.
Bu yüzden, RAM bellek seçmeden önce, anakartınızın maksimum RAM bellek boyutunu, ardından da RAM çeşitleri arasından hangi tipleri desteklediğini öğrenmeniz gerekiyor.
RAM çeşitleri arasından tercih yaparken aynı zamanda anakartınızın kaç MHz frekansını desteklediğini de öğrenmek gerekiyor. Seçtiğiniz RAM bellek çeşitleri uygun boyutta olsa bile eğer MHz frekans değeri anakartınızın desteklediğinden yüksek ise, yine anakartınız tarafından desteklenmez.
Bu sebeple, RAM MHz öğrenme kısmında belirttiğimiz konuları RAM çeşitleri arasından seçim yaparken dikkate almanızı öneriyoruz.
Peki, gerekli gördüğünüz durumlarda PC RAM arttırma nasıl yapılır?
RAM arttırma – RAM nasıl takılır?
RAM ne demek ve RAM ne işe yarar öğrendikten sonra, eğer RAM bellek değerinizin sizin için yeterli olmadığını hisseder ve RAM arttırma ihtiyacı duyarsanız, sizler için RAM nasıl takılır anlatmak istiyoruz.
Bu konu aynı zamanda RAM nasıl yükseltilir sorusunun da cevabı olacak. Her şeyden önce böyle bir ihtiyaç duyup duymadığınızı test etmeniz için, herhangi bir RAM test programı ile sahip olduğunuz RAM bellek çeşitlerini gözden geçirmenizi öneriyoruz.
RAM nasıl takılır?
Bilgisayarınıza yeni bir RAM bellek ekleyip, RAM arttırma işlemini gerçekleştirmeye başlamadan önce, cihazınızın elektrik bağlantısının kesildiğinden emin olun. Ardından anakartınıza ulaştıktan sonra, değiştirmek istediğiniz RAM bellek çeşitlerini yuvalarından çıkarmanız gerekecek.
RAM bellek yuvalarının iki yanında genellikle beyaz renkli mandallar olur. Bu mandallar ile RAM çeşitleri sabitlenir ve yerinden çıkarmak için kullanılır. Sahip olduğunuz RAM çeşitleri yerinden çıkarılmadan önce bu mandallar kesinlikle açılmalıdır.
Daha önceden anakartınıza uygun olarak aldığınız RAM çeşitleri ile çıkardığınız RAM çeşitleri benzer mi emin olun. Aksi halde RAM bellek yuvaya oturmayacaktır. Bu RAM’ler sakince yuvaya yaklaştırılmalı ve dik bir şekilde yuvaya itilmeli.
Sert davranırsanız hem anakart, hem RAM yuvası, hem de RAM’ler zarar görür. RAM bellek yerine takıldıktan sonra mandalları yine nazikçe kapatın ve belleğin oynamadığından emin olun.
Eğer “dual” yani ikili bir şekilde takmak isterseniz, aynı renkte olan yuvaları seçmeniz gerekir. Genellikle anakartlar üzerinde dört ya da daha fazla RAM bellek yuvası bulunabilir. Bunlar genellikle mavi-turuncu, şeklinde görülür. Eğer “dual” olarak takacaksınız da hazırladığınız RAM çeşitlerini aynı renk yuvalara takmalısınız.
Ayrıca bilgisayarınızda “dual” çalıştırmanın da aktif olması gerekir.
Böylece, ihtiyaç duymanız halinde RAM yükseltme işlemini istediğiniz an yapabilirsiniz.
RAM nasıl takılır sizlere bu şekilde ifade ettikten sonra, sahip olduğumuz RAM çeşitleri nasıl temizlenir bir de ona bakalım.
RAM temizleme işlemi nasıl yapılır?
RAM temizleme işlemi nasıl yapılır anlatmaya başlamadan önce RAM boşaltma nasıl yapılır kısaca değinelim.
RAM boşaltma en kolay şekilde “Görev Yöneticisi” üzerinden yapılabilir. Görev yöneticisi üzerinden işlemler kısmına tıkladığınızda hangi uygulamanın ne kadar bellek tüketimi gerçekleştirdiğini görebilirsiniz.
RAM boşaltma için gereksiz olduğuna inandığınız ve yüksek RAM bellek değeri olan uygulamaları kapatarak RAM boşaltma işlemi uygulayabilirsiniz.
Fiziksel olarak RAM temizleme işlemi için ise bilgisayarınızı kapatmalı ve içerisindeki biriken enerjiyi boşaltmalısınız. RAM bellek, RAM nasıl takılır bölümünde anlattığımız gibi yuvalarından çıkarılmalı.
Kirlendiğini ya da tozlandığını düşündüğünüz RAM bellek, bir silgi ya da arkada parça bırakmayan pamuklu bir bez ile alkol kullanılarak temizlenebilir. Tabii ki bütün bir belleği değil sadece yuva içinde kalan kısımları temizlemeniz gerekiyor. Geri kalan kısmın tozunu almanız yeterli olur.
Alkolle temizledikten sonra hemen geri takmayın ve kurumasını bekleyin. Bu işlemi yavaşladığını düşündüğünüz belleklere dikkatli bir şekilde uygulayabilirsiniz.
Telefonda RAM nedir?
Bilgisayarlar üzerinde bulunan RAM nedir ya da RAM bellek nedir gibi sorulara açıklama getirmeye çalıştık. Peki, telefonda RAM nedir?
Günümüz telefonlarında bulunan RAM bellek, bilgisayarlarımızda bulunan RAM bellek ile aynı işlevi yerine getiren donanımsal parçalardır.
Örneğin; bir oyun oynarken bir çağrı aldığınız sırada oyun arkaya alınır. Konuşmanız bittikten sonra oyuna kaldığınız yerden devam edebilirsiniz. Bunu sağlayan telefonda bulunan RAM’dir. Oyun verilerinizi çağrı öncesindeki haliyle tutar ve kaldığınız yerden devam etmenize olanak sağlar.
Telefonda RAM nedir sorusuna, en akılda kalıcı şekliyle böyle cevap verebiliriz.
Telefonda RAM ne işe yarar?
Bilgisayarlar üzerindeki RAM çeşitleri ile ilgili bunca bilgi edindikten sonra, telefonda RAM ne işe yarar artık biliyoruz denebilir.
Bilgisayarların aksine telefon üzerinde bulunan RAM’ler, bilgisayarlar üzerinde bulunan RAM çeşitleri ile kıyaslanırsa, telefondakilerin çok daha küçük olduğunu fark edeceksinizdir.
Bilgisayarlar üzerinde geçici olarak bilgileri toplayan RAM bellek, telefon üzerinde de aynı işlemi yapar.
RAM’in, telefon üzerinde bulunan, dahili ve çıkartılabilir hafızanızın dışında yer alan ve geçici olan üçüncü bir bellek olduğunu da söyleyebiliriz.
RAM’ler ile alakalı yazdığımız bu yazıda artık RAM ne işe yarar öğrenmiş olduk. Umarız ki istediğiniz sorulara yanıt bulmuşsunuzdur.
Bakalım RAM’ler, önümüzdeki yıllarda hangi kapasitelere ve daha hangi işlevlere kavuşacak?